San Zaccaria: Exterieur
Het Campo San Zaccaria is een pittoresk, rustig pleintje dat eigenlijk te klein is in verhouding tot de imposante gevel van 'onze' San Zaccaria. De kerk, gewijd aan de H. Zacharias, de vader van Johannes de Doper, stamt uit de negende eeuw en werd tussen 1458 en 1543 - in dat jaar werd de kerk officieel geconsacreerd - herbouwd. Het is de ideale plaats om de intrede van de Renaissance in de Venetiaanse bouwkunst en schilderkunst te bestuderen.
De gevel van de San Zaccaria wordt beschouwd als een van de meest opvallende en typische voorbeelden van Venetiaanse renaissancestijl, een geslaagde combinatie van de laatgotische en de klassieke renaissancestijl.
De San Zaccaria is een bijzonder hoge kerk, naar de voorschriften van de klassieke bouwkunst veel te hoog voor haar breedte, en haar typisch gotische geraamte, een hoge middenbeuk met twee lagere zijbeuken, blijft herkenbaar onder de renaissance bekleding.
De gotische gevel van Antonio Gambello, waarvan, bij zijn dood in 1481, alleen de onderste verdieping klaar was, werd voltooid door de uit Bergamo afkomstige Mauro Codussi, de pionier van de vroeg-renaissancistische kerkbouw in Venetië.
Hij gebruikte de gotische benedenverdieping als een soort platform voor de overige verdiepingen in de nieuwe klassieke stijl. De elementen waarmee hij de geleding uitvoert - vrijstaande zuilenparen, pilasters en duidelijk gegroepeerde boogvensters - zorgen voor een toenemend reliëf naar boven toe, en culmineren op de bovenste verdieping in een dubbele colonnade voor arcaden.
De stevige steunberen van de benedenverdieping, nog doorlopend in de tweede verdieping, worden in de derde en de vijfde verdieping vervangen door vrijstaande Corinthische zuilen.
Zowel door de afwisseling van doorzichtige ramen en dichte nissen als door het gebruik van het zwarte gesteente uit Verona in contrast met de witte Istrische steen, ontstaat een subtiel spel van licht en schaduw.
De halve cirkel als bekroning van het centrale fronton en de kwartcirkels van de vierde verdieping heeft Codussi waarschijnlijk ontleend aan de beroemde Malatesta tempel van Leon Battista Alberti in Rimini. Ze kunnen ook bedoeld zijn als 'citaat' van de gevel van de San Marcobasiliek.