Vervolg maandag: Cannaregio en Castello

Vervolgens bezoek aan de kerk Santa Maria dei Miracoli, het “juwelenkistje van Venetië”, gelegen bij het Campo dei Miracoli in de sestiere Cannaregio. Zij staat bij Venetianen ook wel bekend als chiesa degli sposi vanwege haar populariteit voor het sluiten van huwelijken. Volgens de historie stond er in de 15e eeuw, nabij de plaats waar later de kerk zou komen, een beeld van de Heilige Maagd Maria. Toen zich een aantal wonderen voordeden die aan Maria werden toegeschreven, zoals het reanimeren van een drenkeling die meer dan een half uur in het water van het Canale della Giudecca ondergedompeld zou hebben gelegen, besloot men op die plaats een kerk te bouwen. Met de goede gaven die vanwege deze mirakels werden geschonken moet de bouw zijn bekostigd. De opdracht tot de bouw kreeg de architect Pietro Lombardo die deze in de jaren tachtig van de 15e eeuw met zijn zonen Tullio en Antonio uitvoerde. Het is een kleine kerk zonder zijbeuken (zaalkerk) met een houten dak. De buitenmuren zijn voorzien van marmeren panelen met medaillons en kruisen van andere kostbare materialen zoals porfier, die in combinatie de kerk het beeld van een juwelenkistje geven.

Na in Cannaregio te hebben aangelegd voor een lunch bij Bernard Aikema wandelen we naar de sestiere Castello voor een bezoek aan de Chiesa Santi Giovanni e Paolo (San Zanipoli). Op weg naar deze kerk passeren we de Scuola Grande di San Marco. Deze was aanvankelijk gevestigd in de wijk Santa Croce, maar verhuisde in de 15e eeuw naar Castello. Daar brandde de Scuola in 1485 af, in de tijd dat de Lombardo’s de Chiesa Santa Maria dei Miracoli bouwden. Deze kerk had zoveel indruk gemaakt op de broederschap dat zij de Lombardo’s opdroeg de afgebrande scuola te herbouwen. Uiteindelijk moesten deze ook de architect Mauro Codussie naast zoal niet boven zich dulden. Codussie bracht het bovendeel van de voorgevel tot stand.

Na ook nog een blik te hebben geworpen op het ruiterstandbeeld van Bartolomeo Colleoni, aanvoerder van de Venetiaanse strijdkrachten tijdens het midden van de 15e eeuw, en op de fraaie waterput van het Campo Santi Giovanni e Paolo, koersen wij af op de Chiesa Santi Giovanni e Paolo (San Zanipoli).

Uiterlijk steekt deze Dominicanenkerk wat magertjes af bij de nabij gelegen Scuola Grande. Maar we hebben hier evenals bij zijn Franciscaner tegenhanger, de Frari in de sestiere San Polo (voluit: Santa Maria Gloriosa dei Frari), te doen met een kerk die grafmonumenten van Dogen herbergt.

In de kerk treffen we schilderwerken aan van o.a. Lorenzo Lotto (St. Antonius deelt aalmoezen uit) en Giovanni Bellini (Veelluik van San Vincenzo Ferrer, zo genoemd naar de heilig verklaarde Dominicaan Vincenzo Ferrer) en Paolo Veronese (plafondschilderingen gemaakt voor de kerk van Umiltà: de Aanbidding van de magiërs, Maria Hemelvaart en Maria Boodschap, in de vorige eeuw overgebracht naar de Capella del Rosario).

Als laatste op het programma staan nog bezoeken aan de kerken Santa Maria Formosa (de eerste aan de Maagd Maria gewijde Venetiaanse kerk) en San Giovanni Battista in Bragora (met relieken van Johannes de Doper; doopkerk van Antonio Vivaldi).

Uw verslaggever en zijn vrouw hebben deze twee kerken overgeslagen.

’s Avonds dineert een deel van de groep in gezelschap van Joanita Green bij L’Osteria Al Bacareto, zo genoemd naar de oude wijn Bacaro afkomstig uit Puglia (hak van Italië). Anderen bezoeken een concert met werken van Vivaldi en Mendelssohn.

Tekst: Jan Oelering
Foto's: Bart Witsenburg

Vervolg naar dinsdag